Is de staat nog de norm?

Is de staat nog wel de norm? Zijn onafhankelijkheidseisen van regio’s niet even legitiem als deze van landen? De Britten verlieten de Europese Unie. Een aantal landen verlieten de Sovjet-Unie op het moment dat deze mogelijkheid zich aandiende. Tsjetsjenië was net te laat en betaalde daarvoor de prijs in de tweede Russisch-Tsjetsjeense oorlog.

Staten vormen de basis van het internationaal recht. Er is dan ook een wereld van verschil tussen onafhankelijkheid van een land of onafhankelijkheid van een regio. De Catalaanse onafhankelijkheid was een Spaanse binnenlandse aangelegenheid waarmee andere landen zich niet echt hebben gemoeid. De Britse beslissing om zich van de EU af te scheiden was het recht van een onafhankelijke staat, en die werd gerespecteerd.

De inval in Oekraïne wordt door Rusland gemotiveerd als het ‘steunen van een gerechtvaardigde eis van de Russische Oekraïners’ om niet door een ‘niet-Russische’ meerderheid te worden gedomineerd. De in het oosten actieve opstandelingen worden trouwens al jaren openlijk door Rusland gesteund. Dat is op zich al een flagrante schending van het internationaal recht. Dan volgde de annexatie van de Krim. Wederom een blijk van het totaal negeren van het internationaal recht. En nu tenslotte de invasie van Oekraïne.
Onder het Sovjetregime was er in Oekraïne sprake van een opgelegde dominantie van de Russische bevolking. Met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd ook Oekraïne onafhankelijk. Na deze onafhankelijkheid kenterde de situatie en kozen de bevolkingsgroepen volgens de grenzen van de etnische meerderheid.

De niet-Russische meerderheid kreeg het voor het zeggen en voerde een steeds meer op het westen georiënteerde koers. Dit was natuurlijk helemaal tegen de zin van Rusland. Waarop Rusland de Russische Oekraïners begon aan te sporen om in opstand te komen.

Vrijheid en democratie

Wanneer een land zijn onafhankelijkheid krijgt mag het autonoom beslissen over met welke landen men wel of niet economische of militaire samenwerkingen mag aangaan. Zo zijn de Baltische staten bij de EU en de NAVO gekomen. Willen ze morgen terug uit de EU en de NAVO en zich bij Rusland aansluiten, dan kan dat. Dat het recht van soevereine staten.

Toen het meerderheid van de Catalanen besloot om zich van Spanje af te scheiden werd dit manu militari verhinderd. Het buitenland greep niet in. Het was een binnenlandse aangelegenheid. Toen de Britten besloten om de EU te verlaten was dat hun recht dat door de EU en haar lidstaten nooit in twijfel werd getrokken.

‘Integriteit en autonomie van een staat’
Het gevaar van het verlaten van het principe van de ‘integriteit en autonomie van een staat’ is dat er openlijke inmenging van andere staten mogelijk is, oorlog dus. Dan volgen Georgië, Moldavië, Estland, Letland en Litouwen. Allemaal voormalige Sovjet republieken met een Russische minderheid die, volgens Poetin, de steun van grote broer Rusland verdienen.