De lat hoog leggen
Hoe ziet de toekomst van onze wijn er uit? Dat is een vraag die vaak wordt gesteld. Het antwoord is er eentje die een aantal mensen niet graag horen. “Onze wijn zal goed zijn of hij zal niet zijn!”
"De lat hoog durven leggen." Dat onderschrijf ik ten volle, maar wie zou dat niet doen. Maar dan ook zeggen wat dat wil zeggen is iets waar men dan weer moeite mee heeft. "Geen wijngaarden op ongeschikte grond of locaties en geen minderwaardige druiven aanplanten zoals Regent." Waarom zwijgt dan bijna iedereen over de grote nadelen van minderwaardige druiven. Geregeld kom ik mensen tegen die zeggen "Ik heb een keer zo'n Belgische wijn gekocht, maar dat is echt niet te drinken." Zo iemand is voor de komende jaren weer niet meer te overtuigen. Nederland is vergeven met ongeveer 60% hybriden. Dus daar is het helemaal 'not done' om gewoon luidop te zeggen wat iedereen goed genoeg weet. Er zijn zelfs mensen die zeggen dat je er 'goede' wijn van kunt maken, die niet worden tegengesproken. Maar wanneer ik minderwaardige druiven bekritiseer krijg ik bakken kritiek. Mijn duidelijkheid heeft mij al heel veel tegenwerking opgeleverd. Ik overwoog dan ook reeds om, zoals iedereen, te zwijgen en 'braaf' te worden en alles lekker leuk en aardig te gaan vinden. Maar dan zou dat een grote leugen zijn. Ik ben echter liever gehaat om mijn eerlijkheid dan geliefd om een leugen. Dus wie mijn mening vraagt, weze gewaarschuwd.
Waarom komen er zo weinig assemblagewijnen, terwijl daar interessante mogelijkheden zijn. De consument heeft schrik om een wijn te kopen met van die ‘vreselijke nieuwe druiven’, met andere woorden PiWi’s, in de fles. Ook zijn niet alle druiven geschikt voor de bodem waar zij staan. De BOB’s werden in het verleden vaak bepaald aan de hand van een inventaris van wat er door, meestal hobbywijnbouwers, al was aangeplant. Lang niet altijd was deze keuze even gelukkig.
Wijnbouw op de heide of in de polder
We moeten geen wijngaarden aanleggen op locaties die daarvoor niet geschikt zijn. Een hobby-wijngaardje van een paar honderd stokken is uiteraard geen probleem, maar we moeten serieuze wijnbouw ontwikkelen op de juiste locaties. Vaak zijn deze percelen echter in gebruik als akker voor de mestverwerking van de door EU-subsidie in leven gehouden vleesproductie. Gesubsidieerde en zwaar grondwater en bodem vervuilende boeren bezetten de grond die voor wijnbouw geschikt is. En dan de fruitteelt. Komt het daarmee ooit nog goed? Misschien zijn daar wel de interessantste mogelijkheden. Tien fruittelers die elk één hectare wijngaard aanleggen kunnen in coöperatieve vorm de vinificatie organiseren.
Boeren zijn ondernemers, maar ondernemers nog geen boeren
Momenteel is het voor een ondernemer die aan wijnbouw wil gaan doen een processie van Echternach langs overheidsdiensten en boerenorganisaties. Een installatieattest is nodig waarvoor men eerst zestig uur les moet volgen bij een boerenorganisatie en dan twee maanden stage op een boerderij moet gaan lopen. Men moet een fytolicentie behalen en uiteraard een opleiding over wijnbouw en wijn maken volgen. De boerenorganisaties zijn in wijnbouw niet echt geïnteresseerd. Aan een wijnboer kunnen ze immers geen meststoffen of veevoeder verkopen. In Luxemburg, Frankrijk en Duitsland zijn de wijnbouwers een belangrijke groep voor de boerenorganisaties. Er is dus nog een lange weg af te leggen.
Om te starten kunnen we al een aantal maatregelen nemen die hoe dan ook nodig zijn. Deze zijn echter niet bij iedereen geliefd, maar wie een beetje verstand van wijn heeft zal ze onderschrijven:
1. Schrap alle hybriden uit Belgische BOB's
2. Beperk in de BOB's de druiven tot deze die er thuis horen
3. Verlaag de maximum rendementen waar nodig.
Wie zo nodig anders wil kan gewoon zijn wijn als BGA labelen. Dat is zeker geen schande.
Nu eens zien wie het aan durft om mijn stelling bij te treden.
Hoe ziet de toekomst van onze wijn er uit? Dat is een vraag die vaak wordt gesteld. Het antwoord is er eentje die een aantal mensen niet graag horen. “Onze wijn zal goed zijn of hij zal niet zijn!”
"De lat hoog durven leggen." Dat onderschrijf ik ten volle, maar wie zou dat niet doen. Maar dan ook zeggen wat dat wil zeggen is iets waar men dan weer moeite mee heeft. "Geen wijngaarden op ongeschikte grond of locaties en geen minderwaardige druiven aanplanten zoals Regent." Waarom zwijgt dan bijna iedereen over de grote nadelen van minderwaardige druiven. Geregeld kom ik mensen tegen die zeggen "Ik heb een keer zo'n Belgische wijn gekocht, maar dat is echt niet te drinken." Zo iemand is voor de komende jaren weer niet meer te overtuigen. Nederland is vergeven met ongeveer 60% hybriden. Dus daar is het helemaal 'not done' om gewoon luidop te zeggen wat iedereen goed genoeg weet. Er zijn zelfs mensen die zeggen dat je er 'goede' wijn van kunt maken, die niet worden tegengesproken. Maar wanneer ik minderwaardige druiven bekritiseer krijg ik bakken kritiek. Mijn duidelijkheid heeft mij al heel veel tegenwerking opgeleverd. Ik overwoog dan ook reeds om, zoals iedereen, te zwijgen en 'braaf' te worden en alles lekker leuk en aardig te gaan vinden. Maar dan zou dat een grote leugen zijn. Ik ben echter liever gehaat om mijn eerlijkheid dan geliefd om een leugen. Dus wie mijn mening vraagt, weze gewaarschuwd.
Waarom komen er zo weinig assemblagewijnen, terwijl daar interessante mogelijkheden zijn. De consument heeft schrik om een wijn te kopen met van die ‘vreselijke nieuwe druiven’, met andere woorden PiWi’s, in de fles. Ook zijn niet alle druiven geschikt voor de bodem waar zij staan. De BOB’s werden in het verleden vaak bepaald aan de hand van een inventaris van wat er door, meestal hobbywijnbouwers, al was aangeplant. Lang niet altijd was deze keuze even gelukkig.
Wijnbouw op de heide of in de polder
We moeten geen wijngaarden aanleggen op locaties die daarvoor niet geschikt zijn. Een hobby-wijngaardje van een paar honderd stokken is uiteraard geen probleem, maar we moeten serieuze wijnbouw ontwikkelen op de juiste locaties. Vaak zijn deze percelen echter in gebruik als akker voor de mestverwerking van de door EU-subsidie in leven gehouden vleesproductie. Gesubsidieerde en zwaar grondwater en bodem vervuilende boeren bezetten de grond die voor wijnbouw geschikt is. En dan de fruitteelt. Komt het daarmee ooit nog goed? Misschien zijn daar wel de interessantste mogelijkheden. Tien fruittelers die elk één hectare wijngaard aanleggen kunnen in coöperatieve vorm de vinificatie organiseren.
Boeren zijn ondernemers, maar ondernemers nog geen boeren
Momenteel is het voor een ondernemer die aan wijnbouw wil gaan doen een processie van Echternach langs overheidsdiensten en boerenorganisaties. Een installatieattest is nodig waarvoor men eerst zestig uur les moet volgen bij een boerenorganisatie en dan twee maanden stage op een boerderij moet gaan lopen. Men moet een fytolicentie behalen en uiteraard een opleiding over wijnbouw en wijn maken volgen. De boerenorganisaties zijn in wijnbouw niet echt geïnteresseerd. Aan een wijnboer kunnen ze immers geen meststoffen of veevoeder verkopen. In Luxemburg, Frankrijk en Duitsland zijn de wijnbouwers een belangrijke groep voor de boerenorganisaties. Er is dus nog een lange weg af te leggen.
Om te starten kunnen we al een aantal maatregelen nemen die hoe dan ook nodig zijn. Deze zijn echter niet bij iedereen geliefd, maar wie een beetje verstand van wijn heeft zal ze onderschrijven:
1. Schrap alle hybriden uit Belgische BOB's
2. Beperk in de BOB's de druiven tot deze die er thuis horen
3. Verlaag de maximum rendementen waar nodig.
Wie zo nodig anders wil kan gewoon zijn wijn als BGA labelen. Dat is zeker geen schande.
Nu eens zien wie het aan durft om mijn stelling bij te treden.
De juiste grond is een voorwaardeKwaliteitsvolle druiven zijn een voorwaarde |
Prof. G. Houben slaat de spijker op zijn kopProfessor Houben geeft een voorbeeld uit zijn wijngaard. ‘Als het begint te vriezen in het voorjaar, laat ik rookpotten branden om de koude lucht te verdrijven. Zo’n pot kost 10 euro en kan tien uur branden. Je hebt er 200 tot 400 nodig per hectare. Omgerekend kost je dat 1 euro per geproduceerde fles wijn. Als je dan weet dat onze supermarkten wijn in bulk inkopen voor 0,75 euro per liter en dat slechts 5 procent van de wijn er boven 5 euro verkocht wordt, denk je toch twee keer na voor je in dit vak stapt?’
Wijnbouw in België is waanzin' Niet iedereen gaat mee in de hoeraberichten over de Belgische wijnbouw. ‘In feite is het waanzin om hier wijn te verbouwen’, zegt Ghislain Houben, professor economie aan de Universiteit Hasselt en wijnbouwer op zijn domein Hoenshof in Borgloon. ‘De klimaatopwarming heeft er vooral voor gezorgd dat de seizoenen wispelturiger zijn. Een zachte winter gevolgd door een extreem nat voorjaar, zoals dit jaar, is gewoon moordend voor een noordelijk wijnland.’ ‘Ons land telt zo’n negentig wijnbouwers, van wie er slechts een tiental hun hoofdberoep van hebben gemaakt. Maar dat zijn haast allemaal mensen die zouden kunnen rentenieren als ze hun geld niet in de wijn hadden gestopt’, zegt Houben. ‘Je moet rekenen op een investering van 100.000 euro per hectare wijngaard. Als de binnenlandse vraag naar Belgische wijn niet aantrekt of als we de export niet kunnen opkrikken, loopt iedereen in de sector tegen de muur.’ Houben geeft een voorbeeld uit zijn wijngaard. ‘Als het begint te vriezen in het voorjaar, laat ik rookpotten branden om de koude lucht te verdrijven. Zo’n pot kost 10 euro en kan tien uur branden. Je hebt er 200 tot 400 nodig per hectare. Omgerekend kost je dat 1 euro per geproduceerde fles wijn. Als je dan weet dat onze supermarkten wijn in bulk inkopen voor 0,75 euro per liter en dat slechts 5 procent van de wijn er boven 5 euro verkocht wordt, denk je toch twee keer na voor je in dit vak stapt?’ Waarom hij dan volhardt? ‘In mijn hoofd ben ik professor, maar in mijn hart ben ik wijnbouwer. Om echt rendabel te worden moet ik over een paar jaar gewoon goedkope gronden kopen van wijnbouwers die over de kop zijn gegaan.’ |
Verkeerd advies
“Bijna de helft van het Belgisch areaal is chardonnay. Dat is historisch gegroeid, mede door het gebrek aan kennis in de beginjaren.” ……. “Daarnaast wordt bij ons o.a. ook cabernet cortis en souvignier gris geteeld, druiven met een hoge opbrengst en een mooie diepgang qua smaak. Verder heb je bijvoorbeeld nog solaris, een druif die heel snel rijp is en dus een veilige keuze is.” aldus Kris Vandenwyngaert van PCFruit in een interview in VILT (januari 2018)
Als dat het kennisniveau van PCFruit op het gebied van wijnbouw is, kan ik niet anders dan concluderen dat het een 'gebrek-aan-kenniscentrum' is. Zonder van de € 500.000,- SALK-geld die er aan PCFruit werd toegezegd voor de ontwikkeling van een Kenniscentrum voor de wijnbouw. Veel erger nog dan het verspilde half miljoen euro is de schade die door verkeerde adviezen wordt aangericht. Deze adviezen worden immers ook via de Bodemkundige Dienst van België verspreid als gevolg van samenwerking tussen beiden.